Συχνές ερωτήσεις για τις παλιές ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές

1. Τι είναι ανακύκλωση των Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ);

Ανακύκλωση ΑΗΗΕ είναι η διαδικασία μετατροπής των αποβλήτων αυτών σε προϊόντα ίδιας ή διαφορετικής χρήσης, αφού έχουν προηγηθεί συγκεκριμένα στάδια επεξεργασίας που έχουν ως αποτέλεσμα την αφαίρεση των επικινδύνων στοιχείων από αυτά και την ανάκτηση των αξιοποιήσιμων υλικών τους.

2. Ως καταναλωτής πού παραδίδω την παλιά συσκευή μου;

Βάσει της νομοθεσίας, ο καταναλωτής υποχρεούται να παραδίδει τα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά απόβλητά του στα σημεία συλλογής, δηλαδή σε δημοτικούς φυλασσόμενους χώρους όπου έχουν τοποθετηθεί κάδοι για μικροσυσκευές ή/και containers, καθώς και σε καταστήματα λιανικού εμπορίου, ή εξειδικευμένα καταστήματα και super markets που διακινούν ΗΗΕ.

Ειδικά για τις ογκώδεις και βαριές συσκευές, ο δήμος οργανώνει τη μεταφορά τους μετά από συνεννόηση του δημότη με την αρμόδια υπηρεσία για την αποκομιδή της συσκευής του από το πεζοδρόμιο.

3. Ο Δήμος μπορεί να έρθει στο σπίτι μου και να πάρει τη παλιά συσκευή μου;

Ειδικά για ογκώδεις και βαριές συσκευές, ο δήμος υποχρεούται βάσει της νομοθεσίας, να οργανώνει τη μεταφορά τους μετά από συνεννόηση του δημότη με την αρμόδια υπηρεσία για την αποκομιδή της συσκευής του από το πεζοδρόμιο. Βάσει νομοθεσίας ο Δήμος οφείλει να συνεργάζεται για την ανάπτυξη σημείων συλλογής με Συστήματα.

4. Οι γυρολόγοι είναι ανακυκλωτές;

Οι γυρολόγοι δεν είναι ανακυκλωτές. Είναι άτομα τα οποία αποκομίζουν ένα μικρό έσοδο από τη συλλογή διαφόρων αντικειμένων που συλλέγουν από τα πεζοδρόμια ή από τις αποθήκες των σπιτιών. Μέσα σε αυτά τα αντικείμενα είναι και παλιές ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές. Οι γυρολόγοι πωλούν τις συσκευές αυτές σε εμπόρους παλαιών μεταλλικών απορριμμάτων. Οι γυρολόγοι, όπως φαίνεται στην πράξη, δεν είναι ασφαλής επιλογή ανακύκλωσης, καθώς δε μπορεί να γίνει έλεγχος στη μετέπειτα πορεία της συσκευής. Ασφαλείς φορείς συλλογής, βάσει νομοθεσίας, είναι πρωταρχικά οι δήμοι και τα καταστήματα λιανικού εμπορίου.

5. Το κατάστημα αρνήθηκε να παραλάβει την παλιά μου συσκευή. Τι κάνω;

Οποιοδήποτε κατάστημα πωλεί ηλεκτρικές συσκευές είναι υποχρεωμένο βάσει νομοθεσίας να παραλάβει την παλιά σας συσκευή, αν αγοράσετε από αυτό νέα συσκευή ίδιας χρήσης. Επιπλέον, τα καταστήματα που διαθέτουν χώρους πώλησης ΗΗΕ εμβαδού τουλάχιστον 400 m2, πρέπει να παρέχουν τη δυνατότητα δωρεάν απόρριψης μικροσυσκευών χωρίς υποχρέωση αγοράς αντίστοιχης συσκευής.  

6. Αγόρασα μια συσκευή. Είναι υποχρεωμένος ο λιανοπωλητής να παραλάβει την παλιά από το σπίτι μου;

Βάσει νομοθεσίας, όχι διότι η συναλλαγή θεωρείται ότι γίνεται στο κατάστημα. Παρά ταύτα, ζητήστε το τη στιγμή της αγοράς, γιατί όλο και περισσότεροι λιανοπωλητές παραλαμβάνουν τις παλιές συσκευές από το σπίτι .Είναι στη διακριτική ευχέρεια του καταστήματος να σας εξυπηρετήσει. Η νομοθεσία δεν υποχρεώνει τα καταστήματα για δωρεάν παραλαβή από το σπίτι σας.

7. Παραλαμβάνονται παλιές συσκευές σε οποιαδήποτε κατάσταση;

Ναι, με την προϋπόθεση ότι έχουν όλα τα κατασκευαστικά τους μέρη. Σε κάθε περίπτωση η ακεραιότητα των συσκευών που απορρίπτονται διευκολύνει το δύσκολο έργο της αποσυναρμολόγησης και της αφαίρεσης των επικινδύνων στοιχείων. Εξαρτήματα παραλαμβάνονται μόνο εάν αυτά κυκλοφορούν και μεμονωμένα στην αγορά.

8. Τι επικίνδυνα στοιχεία έχει κάθε συσκευή όταν απορριφθεί ως απόβλητο;

Πολλές ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές περιέχουν εν δυνάμει επικίνδυνα στοιχεία σε κατασκευαστικά τους μέρη, όπως βαρέα μέταλλα ή ουσίες που προσβάλλουν τη στοιβάδα του όζοντος και επηρεάζουν το θερμικό δυναμικό του πλανήτη. Τα στοιχεία αυτά γίνονται επικίνδυνα μόνο όταν απορριφθούν ως απόβλητα και δεν τις διαχειριστούμε περιβαλλοντικά ορθά.

Για όσο διάστημα χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή, οι συσκευές δεν είναι επικίνδυνες. Στην περίπτωση, όμως που  δεν τις διαχειριστούμε σωστά αφού φτάσουν στο τέλος της χρήσιμης ζωής τους, υπάρχει ο κίνδυνος τα βλαβερά υλικά που περιέχουν να διαφύγουν στο περιβάλλον. Για το λόγο αυτό, είναι σημαντικό οι συσκευές να παραδίδονται στα ειδικά σημεία συλλογής και να μην καταλήγουν στα πεζοδρόμια, τα σκουπίδια και τη φύση.

9. Τι γίνονται οι παλιές συσκευές που έχουν συλλεχθεί;

Όλες οι συσκευές που έχουν παραδοθεί για ανακύκλωση, μεταφέρονται σε μία από τις οκτώ αδειοδοτημένες μονάδες επεξεργασίας και βρίσκονται σε κομβικά σημεία στην Ελλάδα. Οι μονάδες αυτές αναλαμβάνουν την επεξεργασία των παλιών συσκευών, με στόχο την απομάκρυνση των βλαβερών ουσιών που περιέχουν και την επανένταξη των αξιοποιήσιμων υλικών τους στην παραγωγή νέων προϊόντων. Ειδικά, οι λάμπες μεταφέρονται σε ειδική μονάδα διαχείρισης στην Ευρώπη.

10. Γιατί να ανακυκλώνω τις παλιές συσκευές μου;

• Για να μειωθεί ο όγκος των σκουπιδιών
• Για να μην ρυπαίνεται το περιβάλλον από ουσίες που περιέχουν οι συσκευές
• Για να αξιοποιούνται τα υλικά των συσκευών και να μειώνονται οι ανάγκες εξόρυξης
• Για να μην σπαταλάται ενέργεια για να παράγουμε κάτι από την αρχή και επιβαρύνεται το περιβάλλον με αέρια του θερμοκηπίου και τοξικές ουσίες
• Για να υπάρχει ένα υψηλό επίπεδο πολιτισμού, βασισμένο στην  κοινωνική συνείδηση και το ενδιαφέρον για την κληρονομιά που θα αφήσουμε στις επόμενες γενιές.

Πηγή:  το Συλλογικό Σύστημα με την ονομασία Ανακύκλωση Συσκευών ΑΕ  αρμόδιο για την οργάνωση, τη λειτουργία και τον έλεγχο της Εναλλακτικής Διαχείρισης των Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) στην Ελλάδα.